آشنایی با انواع تابلوهای برق
آشنایی با انواع تابلوهای برق: امروزه تابلوهای برق یکی از عناصر اصلی واحدهای صنعتی و مسکونی محسوب می شوند تابلو برق عبارت است از محفظه ای معمولا بسته که تجهیزات الکترونیکی، اتوماسیون یا برق صنعتی می تواند در آن نصب شود.
وظایف انواع تابلوها عبارتند از:
- کنترل دستی یا اتوماتیک یک فرایند صنعتی
- توزیع برق بین تجهیزات
- اصلاح ضریب توان
بحث ما در اینجا مربوط به تابلوهای فشار ضعیف یا همان تابلوهای LV است.
چند دسته بندی مختلف می توان برای انواع تابلو های برق پیشنهاد کرد:
دسته بندی اول بر اساس نوع عملکرد تابلو است که این دسته بندی به صورت زیر است
- تابلوهایی که برای کنترل یک پروسه صنعتی استفاده می شوند و معمولا شامل PLC ها نیز هستند
- تابلوهایی که فقط جهت کنترل موتورهای AC یا DC استفاده می شوند که معمولا شامل درایوها، مدارهای فرمان کنتاکتوری ، SOFT STRATER ها یا مدارهای راه اندازی موتور به صورت ستاره مثلث نیز می شوند.
- تابلوهای توزیع که جهت توزیع برق و در واقع توزیع جریان بین تجهیزات مختلف صنعتی استفاده می شوند
- تابلوهای اصلاح ضریب قدرت که به تابلوهای بانک خانی معروف هستند
البته ممکن است چند مورد از موازد بالا در یک مجموعه تابلو کنار هم قرار بگیرند
دسته بندی دوم را می توان بر اساس محل نصب تابلو مشخص کرد.انواع تابلوها از نظر محل نصب عبارتند از:
- تابلوهای داخلی (Indoor): این تابلوها در فضای بسته مثل داخل کارگاه یا ساختمان مسکونی نصب می شوند
- تابلوهای خارجی (Outdoor): که در فضای باز نصب می شود
دسته بندی سوم بر اساس ایستایی تابلو است که این دسته بندی به این صورت است:
- تابلوی ایستاده (selt standing): خود استا روی پایه های خود
- تابلوهای دیواری (wall mounted): بر روی دیوار به صورت توکار یا روی کار
دسته بندی سوم را می توان بر اساس ساختمان و شکل ظاهری تابلوها مشخص کرد
- تابلوهای Metal Enclosed : به صورت محفظه تمام بسته هستند که تجهیزات در آن نصب می شوند و به دو نوع زیر تقسیم می شود
اف – Metal Clad : در این تابلو محفظه های مختلف کلید ، باس بار ، سر کابل و LV از هم جدا شده اند
ب – Compartment Type : در این نوع تابلو محفظه های مختلف از هم جدا نیستند
- تابلوهای کشویی: سرویس راحت تر این تابلوها و ایمنی بالاتر آنها باعث شده در صنعت برق به صورت گسترده مورد استفاده قرار بگیرندو این تابلوها معمولا به دو صورت MCC (تابلوی کنترل موتور) و تابلوی مرکز قدرت که تغذیه کننده تابلوهای MCC هستند ساخته می شوند
شناخت تجهیزات به کار رفته در تابلوهای برق:
در تابلوهای برق فشار ضعیف یک سری تجهیزات معمول مورد استفاده قرار می گیرند که آشنایی با آنها از ملزومات یک متخصص تابلوهای برق است. این تجهیزات عبارتند از:
کنتاکتور
- وسیله الکترومکانیکی جهت قطع و وصل کردن سه فاز
کنتاکتور الکترونیک (SSR)
- این وسیله در واقع یک کنتاکتور الکترونیکی است که در آن از قطعاتی مثل تریستور یا تریاک برای قطع و وصل جریان تک فاز یا سه فاز استفاده می شود.این قطعه به دلیل سرعت بالا و کنترل راحت تر جایگزین مناسبی برای کنتاکتورها می باشد
ترانس CT
- کاهش دهنده جریان فاز ها برای مقاصدی چون اندازه گیری جریان توسط آمپر متر یا نمونه جریان برای رگولاتور خازنی
کلید اتوماتیک MCCB
- کلید اتوماتیک mccb که دارای دو مدار حفاظت حراراتی و حفاظت مغناطیسی در خود است. این کلید معمولا به عنوان کلید اصلی در تابلوهای برق استفاده می شود و بیشتر در جریان های بالای 100 آمپر ساخته می شود
کلید اتوماتیک MCB
- کلید اتوماتیک mcb دارای دو مدار حفاظت حرارتی و حفاظت مغناطیسی در خود است. این کلید معمولا به عنوان کلید فرعی در تابلوهای برق استفاده می شود و بیشار در جریان های زیر 100 آمپر ساخته می شود
کلید های نشتی جریان
- این کلید در دو نوع تک فاز و سه فاز ساخته می شود و وظیفه آن حفاظت مدار در برابر جریان های نشتی (مانند اتصال فاز به بدنه) است
کلید های MPCB
- این کلید مانند کلید های mccb بوده منتها مخصوص حفاظت موتورهای سه فاز است. این المان جایگزین مناسب برای بی متال و در بعضی مدل ها جایگزین کنتاکتور است
فیوز ها
- فیوز وسیله ای برای حفاظت مدار در برابر اتصال کوتاه است. فیوز انواع مختلف دارد که میتوان به فیوزهای کاردی ، فشنگی و HRC اشاره کرد
کلید فیوز
- این وسیله در واقع هم کلید است و هم فیوز در داخل آن فیوزهای کاردی نصب می شوند